Bài viết này Luật An Tín chia sẻ thông tin chi tiết về: Quyền sở hữu trí tuệ là gì? Quyền sở hữu trí tuệ bao gồm những quyền nào? Các loại đối tượng của quyền sở hữu trí tuệ? Và trả lời câu hỏi tại sao cần đăng ký sở hữu trí tuệ?
Quyền sở hữu trí tuệ là gì? Bao gồm những quyền nào?
Quyền sở hữu trí tuệ là quyền đối với các tài sản vô hình (tài sản trí tuệ) do cá nhân/tổ chức tạo ra bằng quá trình lao động trí tuệ hoặc sở hữu.
Quyền sở hữu trí tuệ bao gồm những quyền sau:
- Quyền sở hữu công nghiệp: Quyền của tổ chức/cá nhân đối với các phát minh, sáng chế công nghiệp, kiểu dáng công nghiệp, bí mật kinh doanh, nhãn hiệu, tên thương hiệu, chỉ dẫn địa lý… do tổ chức/cá nhân sáng tạo/sở hữu và các quyền chống lại việc cạnh tranh không lành mạnh trên thị trường.
- Quyền đối với giống cây trồng: Áp dụng đối với tổ chức/cá nhân tạo ra, phát triển, phát hiện hoặc sở hữu các loại giống cây trồng mới, vật liệu nhân giống cây trồng.
- Quyền tác giả (tác quyền) và quyền liên quan đến quyền tác giả (quyền liên quan):
- Tác quyền được hiểu là quyền của tổ chức/cá nhân đối với tác phẩm mà mình lao động trí tuệ để sáng tạo ra hoặc là được sở hữu hợp pháp.
- Quyền liên quan được định nghĩa là quyền của tổ chức/cá nhân đối với bản ghi âm, chương trình được ghi hình, phát sóng, các chương trình được mã hóa, cuộc biểu diễn…
➤➤ Tham khảo chi tiết: Quyền tác giả là gì?
Các loại đối tượng của quyền sở hữu trí tuệ
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2009, đối tượng của quyền sở hữu trí tuệ bao gồm: Đối tượng của quyền tác giả và quyền liên quan, quyền sở hữu công nghiệp, quyền đối với giống cây trồng.
1. Đối tượng của quyền sở hữu công nghiệp
Theo quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ, các đối tượng được pháp luật bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp bao gồm:
- Thiết kế bố trí (thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn) chính là cấu trúc không gian của các phần tử mạch bán và mối liên kết giữa các phần tử này trong mạch bán dẫn. Thiết kế bố trí phải có tính nguyên gốc và tính mới trong thương mại.
- Sáng chế được hiểu là giải pháp kỹ thuật giúp tạo ra những sản phẩm, công nghệ mới hoặc là 1 quy trình nhằm giải quyết các vấn đề xác định bằng việc ứng dụng quy luật tự nhiên.
- Kiểu dáng công nghiệp là hình dáng của sản phẩm như phương tiện, dụng cụ, đồ vật, thiết bị hoặc bộ phận dù lắp ráp cấu thành sản phẩm. Kiểu dáng công nghiệp sẽ được thể hiện bằng đường nét, màu sắc, hình khối hoặc cũng có thể là sự kết hợp những yếu tố này.
- Chỉ dẫn địa lý: Sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý phải có nguồn gốc địa lý từ các quốc gia, khu vực, lãnh thổ cụ thể…
- Nhãn hiệu có khả năng phân biệt hàng hóa, dịch vụ của cá nhân/tổ chức sở hữu nhãn hiệu với hàng hóa, dịch vụ của cá nhân/tổ chức khác.
- Tên thương mại mới, có khả năng phân biệt chủ thể kinh doanh mang tên thương mại đó với các chủ thể kinh doanh khác trong cùng khu vực và lĩnh vực kinh doanh.
- Bí mật kinh doanh: Là những kiến thức, thông tin không dễ dàng có được và khi áp dụng vào kinh doanh, chủ thể sở hữu sẽ có lợi thế cạnh tranh hơn so với các cá nhân/tổ chức khác…
➤➤ Tham khảo chi tiết:
- Thủ tục đăng ký bảo hộ nhãn hiệu thương hiệu độc quyền.
- Dịch vụ đăng ký bảo hộ nhãn hiệu thương hiệu.
2. Đối tượng của quyền đối với giống cây trồng
Đối tượng của quyền đối với giống cây trồng bao gồm: Vật liệu nhân giống cây trồng và vật liệu thu hoạch (quy định tại Khoản 1 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2009).
3. Đối tượng của tác quyền và quyền liên quan đến quyền tác giả
➤ Đối tượng của tác quyền
Các đối tượng được bảo hộ quyền tác giả là sản phẩm được tạo ra qua quá trình tư duy, sáng tạo trí tuệ của cá nhân/tổ chức mà không sao chép dưới bất cứ hình thức nào, được quy định rõ tại Khoản 5 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2009, bao gồm:
- Các tác phẩm văn học, nghệ thuật và khoa học như: sách giáo khoa, giáo trình, bài giảng, tác phẩm văn học, tác phẩm báo chí, âm nhạc, sân khấu, mỹ thuật, điện ảnh, nhiếp ảnh, kiến trúc, bản vẽ…
- Các tác phẩm phái sinh với điều kiện không gây phương hại đến tác quyền của tác phẩm gốc được sử dụng để tạo ra tác phẩm phái sinh.
➤ Đối tượng của quyền liên quan đến tác quyền
Các đối tượng được bảo hộ quyền liên quan được quy định tại Điều 17 Luật Sở hữu trí tuệ 2005, bao gồm:
- Các cuộc biểu diễn thuộc các trường hợp:
- Các cuộc biểu diễn do cá nhân/tổ chức Việt Nam biểu diễn tại nước ngoài.
- Các cuộc biểu diễn do cá nhân/tổ chức Việt Nam hoặc người nước ngoài biểu diễn tại Việt Nam.
- Các cuộc biểu diễn được bảo hộ theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là quốc gia thành viên.
- Các cuộc biểu diễn định hình trên bản ghi hình, ghi âm hoặc chưa được định hình trên bản ghi hình, ghi âm nhưng đã được phát sóng (Theo quy định tại Khoản 9 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2009 và Khoản 9 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2022).
- Bản ghi âm, ghi hình của nhà sản xuất có quốc tịch Việt Nam hoặc được bảo hộ theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là quốc gia thành viên.
- Chương trình phát sóng và tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa của tổ chức phát sóng có quốc tịch Việt Nam hoặc được bảo hộ theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là quốc gia thành viên.
—
Luật An Tín hỗ trợ tư vấn thủ tục đăng ký sở hữu trí tuệ và cung cấp dịch vụ đăng ký sở hữu trí tuệ cho tác giả/chủ sở hữu nhanh chóng và tiết kiệm chi phí nhất.
Bạn có thể liên hệ Luật An Tín qua hotline 0972.006.222 (Miền Bắc) – 0907.581.234 (Miền Trung) – 0902.553.555 (Miền Nam) để được tư vấn và hỗ trợ chi tiết trong thời gian sớm nhất.
Vì sao tác giả, chủ sở hữu nên đăng ký sở hữu trí tuệ?
1. Đăng ký sở hữu trí tuệ là gì?
Đăng ký sở hữu trí tuệ là thủ tục pháp lý mà tác giả/chủ sở hữu tiến hành đăng ký bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với tài sản trí tuệ của mình tại Cục Sở hữu trí tuệ.
Tùy thuộc tài sản trí tuệ của tác giả/chủ sở hữu thuộc nhóm đối tượng nào mà Cục Sở hữu trí tuệ sẽ cấp văn bằng bảo hộ, nếu đáp ứng đủ điều kiện theo quy định của pháp luật.
2. Lợi ích khi đăng ký sở hữu trí tuệ
Những lợi ích mà tác giả/chủ sở hữu được đảm bảo khi đăng ký sở hữu trí tuệ cho tài sản trí tuệ của mình:
- Khẳng định quyền sử dụng hợp pháp đối với tài sản trí tuệ.
- Được pháp luật bảo vệ khi cá nhân/tổ chức khác cố tình xâm phạm tài sản trí tuệ của mình.
- Được tự do khai thác giá trị kinh tế, thương mại mà tài sản trí tuệ của mình mang lại.
- Được toàn quyền cho phép hay không cho phép cá nhân/tổ chức khác sử dụng tài sản trí tuệ của mình.
- Được công nhận về thành quả lao động trí tuệ của mình. Đây sẽ là động lực giúp tác giả thúc đẩy hoạt động nghiên cứu, sáng tạo để tạo ra những tài sản trí tuệ mới có giá trị.
- Nâng cao uy tín, vị thế của mình trong ngành và trên thị trường. Đồng thời, góp phần vào việc giúp người tiêu dùng phân biệt được các sản phẩm chính hãng và sản phẩm hàng nhái, hàng giả trên thị trường.
Ngoài ra, khi đăng ký quyền sở hữu trí tuệ, tác giả/chủ sở hữu đang góp phần xây dựng một môi trường cạnh tranh lành mạnh, giúp thúc đẩy kinh tế – xã hội phát triển theo hướng tích cực hơn.
3. Những rủi ro khi không đăng ký sở hữu trí tuệ
Hiện nay, vấn đề xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ ngày càng diễn ra phổ biến. Nhiều cá nhân/tổ chức cố tình lợi dụng, gây phương hại hay chiếm đoạt tài sản trí tuệ của tác giả/chủ sở hữu để phục vụ cho lợi ích riêng hoặc gây tổn thất cho tác giả/chủ sở hữu.
Nếu tác giả/chủ sở hữu không đăng ký quyền sở hữu trí tuệ, thì khi gặp các trường hợp xâm phạm tài sản trí tuệ của mình sẽ phải đối mặt với:
- Khó khăn trong việc chứng minh tài sản trí tuệ là của mình.
- Có nguy cơ bị chiếm đoạt tài sản trí tuệ, đánh mất các quyền lợi đối với tài sản trí tuệ và tổn hại về tài chính, danh dự của mình.
Trường hợp tác giả/chủ sở hữu đã đăng ký sở hữu trí tuệ đối với tài sản trí tuệ của mình thì sẽ được pháp luật công nhận và bảo hộ. Đồng thời, đảm bảo được những lợi ích đối với tài sản trí tuệ của mình và ngăn chặn những rủi ro tiềm ẩn như Luật An Tín chia sẻ.
Bên cạnh đó, khi có tranh chấp xảy ra, tác giả/chủ sở hữu sẽ có căn cứ pháp lý để giải quyết hoặc yêu cầu tổ chức/cá nhân xâm phạm đến tài sản trí tuệ của mình bồi thường thiệt hại đã gây ra.
Tuy hiện nay chưa có bất cứ điều luật nào quy định về việc bắt buộc phải đăng ký quyền sở hữu trí tuệ. Tuy nhiên, qua phân tích về những lợi ích cũng như rủi ro liên quan đến đăng ký sở hữu trí tuệ như trên, Luật An Tín khuyên bạn nên đăng ký sở hữu trí tuệ đối với tài sản trí tuệ của mình, để đảm bảo quyền lợi và ngăn chặn tối đa những rủi ro và tổn thất có thể xảy ra.
—
Trong bài viết này, Luật An Tín đã chia sẻ chi tiết về các đối tượng được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ và giải đáp thắc mắc “vì sao cần đăng ký sở hữu trí tuệ?”. Nếu bạn có bất cứ thắc mắc nào hoặc cần tư vấn chi tiết hơn về các thủ tục đăng ký quyền sở hữu trí tuệ hoặc quan tâm đến dịch vụ đăng ký quyền sở hữu trí tuệ thì có thể liên hệ Luật An Tín qua hotline 0972.006.222 (Miền Bắc) – 0907.581.234 (Miền Trung) – 0902.553.555 (Miền Nam) để nhận tư vấn và hỗ trợ chi tiết.
Một số câu hỏi liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ
1. Quyền sở hữu trí tuệ là gì?
Quyền sở hữu trí tuệ là quyền đối với các tài sản trí tuệ do cá nhân/tổ chức tạo ra bằng quá trình tuy duy, sáng tạo hoặc sở hữu.
➤➤ Tham khảo chi tiết: Quyền sở hữu trí tuệ là gì?
2. Đối tượng nào được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ?
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2009, đối tượng của quyền sở hữu trí tuệ bao gồm: Đối tượng của quyền sở hữu công nghiệp, quyền tác giả và quyền liên quan đến tác quyền và quyền đối với giống cây trồng.
3. Các loại quyền sở hữu trí tuệ?
Quyền sở hữu trí tuệ bao gồm các quyền sau: Quyền sở hữu công nghiệp, quyền tác giả và quyền liên quan, quyền đối với giống cây trồng.
4. Đối tượng nào được bảo hộ quyền tác giả là gì?
Các đối tượng của quyền tác giả theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ bao gồm:
- Các tác phẩm văn học, khoa học và nghệ thuật như: sách giáo khoa, bài giảng, tác phẩm văn học, báo chí, âm nhạc, điện ảnh, nhiếp ảnh, mỹ thuật, kiến trúc, bản vẽ…
- Các tác phẩm phái sinh với điều kiện không gây phương hại đến tác quyền của tác phẩm gốc sử dụng để làm tác phẩm phái sinh.
➤➤ Tham khảo chi tiết: Đối tượng của quyền tác giả
5. Đối tượng của quyền liên quan đến tác giả gồm những gì?
Đối tượng được bảo hộ liên quan đến quyền tác giả bao gồm: các buổi biểu diễn, ghi hình, ghi âm, các chương trình phát sóng và tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa.
➤➤ Tham khảo chi tiết: Đối tượng của quyền liên quan đến quyền tác giả
6. Đối tượng của quyền sở hữu công nghiệp gồm những gì?
Đối tượng được bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp bao gồm: Sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, tên thương mại, nhãn hiệu, bí mật kinh doanh…
➤➤ Tham khảo chi tiết: Đối tượng của quyền sở hữu công nghiệp
7. Đối tượng của quyền đối với giống cây trồng gồm những gì?
Đối tượng của quyền đối với giống cây trồng bao gồm: Vật liệu nhân giống cây trồng và vật liệu thu hoạch.
➤➤ Tham khảo chi tiết: Đối tượng của quyền đối với giống cây trồng
8. Có nên đăng ký sở hữu trí tuệ không?
Có. Bởi việc đăng ký sở hữu trí tuệ sẽ giúp tác giả/chủ sở hữu được hưởng các quyền lợi mà tài sản trí tuệ của mình mang lại cũng như hạn chế những rủi ro tiềm ẩn có thể xảy ra đối với tài sản trí tuệ của mình.
➤➤ Tham khảo chi tiết: Vì sao cần đăng ký sở hữu trí tuệ
Bài viết liên quan